Simulador electromagnético eficiente para el diseño de rejillas de difracción débiles en guías dieléctricas

Elio Godoy-Lorite, Laureano Moreno-Pozas, José Manuel Luque-González, Ana Sánchez-Ramírez,
Robert Halir, Alejandro Ortega-Moñux, J. Gonzalo Wangüemert-Pérez, Iñigo Molina-Fernández
{eliogl, lmp, jmlg, asr}@ic.uma.es; rhalir@uma.es; {aom, gonzalo}@ic.uma.es; imolina@uma.es. Telecommunication Research Institute (TELMA), Universidad de Málaga, Louis Pasteur 35, 29010 Málaga, Spain.
Abstract

The significant growth of free-space optic communications and Light Detection and Ranging (LiDAR) is demanding gratings that emit highly collimated beams, i.e. with Rayleigh ranges of millimeters or even centimeters. Hence, weak-strength gratings, which radiate little amount of power per unit length, are needed. The main purpose of this work is to propose an efficient and accurate simulation tool to accelerate the design of weak-strength gratings required for these applications. To achieve this, we propose a simulator based on the classical perturbation method, which takes a circuit approach to the electromagnetic problem. Comparison with results obtained with a rigorous 2D full wave electromagnetic simulator (FEXEN) shows very good agreement with the advantage of decreasing simulation times by up to a factor ×16absent16\times 16× 16.

I Introducción

La fotónica de silicio (SiPh) se encuentra en la vanguardia de las futuras comunicaciones ópticas de alta velocidad, gracias a que permite avanzar hacia la integración monolítica de transceptores completos en una tecnología de fabricación compatible con la usada por la industria microelectrónica CMOS, lo que posibilita escalados de grandes volúmenes con costes reducidos [1]. En la gran cantidad de aplicaciones de SiPh, que van desde la óptica de espacio libre [2], el LiDAR [3] o los biosensores [4], las rejillas de difracción son dispositivos clave. Aunque la aplicación más habitual de las rejillas de difracción ha sido como interfaces entre la fibra óptica y el chip (acopladores chip-fibra) [5], en algunas aplicaciones, como por ejemplo el sensado remoto, se requieren rejillas de gran apertura que emitan haces muy colimados, cuyas distancias de Rayleigh superen los centímetros [6], es decir, rejillas con baja fuerza de radiación. Debido a la gran importancia de estos dispositivos, se propone el desarrollo de un simulador electromagnético optimizado para el diseño de estas rejillas de difracción. Aprovechando que las rejillas que se pretenden diseñar son débiles, es razonable suponer que los métodos perturbacionales (MP) pueden ofrecer simultáneamente una buena precisión y una alta eficiencia computacional. Por ello, el simulador desarrollado se basa en el método perturbacional propuesto por Tamir et al. [7] que se explica en la Sección II. En la Sección III se describen sus funcionalidades, y, finalmente, su potencial se ilustra en la Sección IV. En ella se realiza un diseño de una rejilla de difracción de baja fuerza de radiación con una longitud total de 0.4mm0.4mm0.4\ \rm{mm}0.4 roman_mm, que emite haces con distancia de Rayleigh de más de 4cm4cm4\ \rm{cm}4 roman_cm a una longitud de onda en el vacío λ0=1.55μmsubscript𝜆01.55μm\lambda_{0}=1.55\ \upmu\rm mitalic_λ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT = 1.55 roman_μ roman_m. Se comparan los resultados de simulación con el simulador electromagnético 2D FEXEN [8], un simulador desarrollado y empleado ampliamente en el grupo de investigación en el cual se ha desarrollado este trabajo. Los tiempos de cálculo son muy favorables si se comparan con los requeridos por FEXEN, que emplea el método de expansión modal de Fourier, y que ya es más rápido, para el analisis de rejillas de difracción, que el método de diferencias finitas en el dominio del tiempo FDTD [8]. En esta comparación, también se demuestra que el simulador aquí presentado no disminuye la precisión en el cómputo de características principales de las rejillas de difracción, como son el campo cercano generado, la direccionalidad y la dirección y fuerza de radiación.

II El método perturbacional

El MP que se ha implementado en este trabajo fue desarrollado y aplicado al análisis de rejillas de difracción en guías dieléctricas por Tamir et al. en [7]. Sin embargo, hasta donde los autores conocen, es la primera vez que se prueba en una tecnología de alto contraste como es la tecnología de Silicio sobre aislante (”Silicon-On-Insulator”, SOI), empleando la plataforma de fabricación estándar con Hf+Hg=220nmsubscript𝐻𝑓subscript𝐻𝑔220nmH_{f}+H_{g}=220\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT + italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 220 roman_nm y HBOX=2μmsubscript𝐻BOX2μmH_{\rm{BOX}}=2\ \upmu\rm mitalic_H start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT = 2 roman_μ roman_m, la cual se ilustra en la Fig. 1(a). El estándar en plataforma SOI presenta unos índices de refracción en el núcleo y el sustrato iguales nf=ns=3.476subscript𝑛𝑓subscript𝑛𝑠3.476n_{f}=n_{s}=3.476italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT = italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_s end_POSTSUBSCRIPT = 3.476, y también para el óxido enterrado (BOX) y la cubierta, nBOX=nc=1.444subscript𝑛BOXsubscript𝑛𝑐1.444n_{\rm{BOX}}=n_{c}=1.444italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT = italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_c end_POSTSUBSCRIPT = 1.444. El método se puede emplear para realizar el análisis perturbacional de cualquier estructura laminar dieléctrica donde una de sus láminas tiene una constante dieléctrica periódica arbitraria que se considera como una perturbación débil en la estructura. En el caso de este trabajo, se va a particularizar este método para el caso de la rejilla de difracción de la Fig. 1(a), donde HgHfmuch-less-thansubscript𝐻𝑔subscript𝐻𝑓H_{g}\ll H_{f}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT ≪ italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT (perturbación débil). Aquí se supone que la guía de láminas de la Fig. 1 es suficientemente ancha (Wg>10μmsubscript𝑊𝑔10μmW_{g}>10\ \upmu\rm mitalic_W start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT > 10 roman_μ roman_m), y la excitación se supone invariante en dirección y𝑦yitalic_y. Por ello, el problema relativo al estudio de la propagación de los campos por la estructura en dirección x𝑥xitalic_x, así como el acoplo de parte de la potencia de dichos campos a una onda plana cuyo vector de onda es k¯radsubscript¯𝑘rad\bar{k}_{\rm{rad}}over¯ start_ARG italic_k end_ARG start_POSTSUBSCRIPT roman_rad end_POSTSUBSCRIPT, se reduce a la resolución de un problema 2D en el plano XZ, como el de la Fig.1(b). Así, en la estructura de la Fig. 1(b), se puede expresar la constante dieléctrica como una función de x𝑥xitalic_x y de z𝑧zitalic_z de la forma siguiente:

ϵ(x,z)=ϵh(z)+ϵp(x),italic-ϵ𝑥𝑧subscriptitalic-ϵ𝑧subscriptitalic-ϵ𝑝𝑥\epsilon(x,z)=\epsilon_{h}(z)+\epsilon_{p}(x),italic_ϵ ( italic_x , italic_z ) = italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z ) + italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT ( italic_x ) , (1)

donde ϵh(z)subscriptitalic-ϵ𝑧\epsilon_{h}(z)italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z ) agrupa la media volumétrica de la constante dieléctrica de cada capa en un corte z𝑧zitalic_z, es decir,

ϵh(z)=1Λ0Λϵ(x,z)𝑑x,subscriptitalic-ϵ𝑧1Λsuperscriptsubscript0Λitalic-ϵ𝑥𝑧differential-d𝑥\epsilon_{h}(z)=\frac{1}{\Lambda}\int_{0}^{\Lambda}\epsilon(x,z)dx,italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z ) = divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG roman_Λ end_ARG ∫ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_Λ end_POSTSUPERSCRIPT italic_ϵ ( italic_x , italic_z ) italic_d italic_x , (2)

y el término ϵp(x)subscriptitalic-ϵ𝑝𝑥\epsilon_{p}(x)italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT ( italic_x ) introduce la variación periódica de la constante dieléctrica en torno a esta media, con lo que será distinta de cero solo cuando z[0,Hg]𝑧0subscript𝐻𝑔z\in[0,H_{g}]italic_z ∈ [ 0 , italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT ].

Refer to caption
Figure 1: Esquemático de una rejilla de difracción en SOI. (a) Estructura 3D. (b) Corte longitudinal (plano XZ) de la estructura. Por claridad, no se ha coloreado la cubierta.

Esta división en dos partes del problema va a facilitar descomponer las ecuaciones de Maxwell en dos conjuntos de ecuaciones: las asociadas a las componentes de campo de la estructura homogénea, sin perturbar, (E¯hsubscript¯𝐸\bar{E}_{h}over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT para el campo eléctrico y H¯hsubscript¯𝐻\bar{H}_{h}over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT para el magnético) y las asociadas a las componentes de campo de la estructura perturbada (E¯psubscript¯𝐸𝑝\bar{E}_{p}over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT para el campo eléctrico y H¯psubscript¯𝐻𝑝\bar{H}_{p}over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT para el magnético), donde E¯=E¯h+E¯p¯𝐸subscript¯𝐸subscript¯𝐸𝑝\bar{E}=\bar{E}_{h}+\bar{E}_{p}over¯ start_ARG italic_E end_ARG = over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT + over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT y H¯=H¯h+H¯p¯𝐻subscript¯𝐻subscript¯𝐻𝑝\bar{H}=\bar{H}_{h}+\bar{H}_{p}over¯ start_ARG italic_H end_ARG = over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT + over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT. Introduciendo esta separación de los campos junto con (1) en las ecuaciones de Maxwell, se llega a las siguientes ecuaciones asociadas a la estructura perturbada:

{×E¯p=jωμ0H¯p×H¯p=jωϵ0(ϵhE¯p+ϵpE¯h+ϵpE¯p).\left\{\begin{matrix}\nabla\times\bar{E}_{p}=-j\omega\mu_{0}\bar{H}_{p}\\ \nabla\times\bar{H}_{p}=j\omega\epsilon_{0}\left(\epsilon_{h}\bar{E}_{p}+% \epsilon_{p}\bar{E}_{h}+\epsilon_{p}\bar{E}_{p}\right)\end{matrix}\right..{ start_ARG start_ROW start_CELL ∇ × over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT = - italic_j italic_ω italic_μ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT end_CELL end_ROW start_ROW start_CELL ∇ × over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT = italic_j italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT ( italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT + italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT + italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT ) end_CELL end_ROW end_ARG . (3)

Teniendo en cuenta que se está trabajando con perturbaciones débiles, el término ϵpE¯psubscriptitalic-ϵ𝑝subscript¯𝐸𝑝\epsilon_{p}\bar{E}_{p}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT de la ecuación (3) se considera despreciable frente al resto. De esta forma, si se desarrollan los rotacionales, se realiza el cambio de variable de la Tabla I y se expande en series de Fourier la constante dieléctrica ϵpsubscriptitalic-ϵ𝑝\epsilon_{p}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT de la ecuación (1), se obtienen n𝑛nitalic_n grupos de ecuaciones, uno por cada armónico ϵpnsuperscriptsubscriptitalic-ϵ𝑝𝑛\epsilon_{p}^{n}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT, de la forma

{Vpnz=jkz,hnZhnIpn+vnIpnz=jkz,hnZhnVpn+in,\left\{\begin{matrix}\frac{\partial V_{p}^{n}}{\partial z}=-jk_{z,h}^{n}Z_{h}^% {n}I_{p}^{n}+v^{n}\\ \frac{\partial I_{p}^{n}}{\partial z}=-j\frac{k_{z,h}^{n}}{Z_{h}^{n}}V_{p}^{n}% +i^{n}\end{matrix}\right.,{ start_ARG start_ROW start_CELL divide start_ARG ∂ italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG ∂ italic_z end_ARG = - italic_j italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT italic_Z start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT + italic_v start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_CELL end_ROW start_ROW start_CELL divide start_ARG ∂ italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG ∂ italic_z end_ARG = - italic_j divide start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG italic_Z start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT + italic_i start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_CELL end_ROW end_ARG , (4)

donde n𝑛nitalic_n es el orden del armónico de ϵpsubscriptitalic-ϵ𝑝\epsilon_{p}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT. Identificando estas ecuaciones en (4) con una versión modificada de las ecuaciones del telegrafista de una línea de transmisión [9], se puede hacer una analogía entre el problema electromagnético y un problema de líneas de transmisión donde se incorporan una serie de fuentes de tensión y corriente cuyas densidades son vnsuperscript𝑣𝑛v^{n}italic_v start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT, insuperscript𝑖𝑛i^{n}italic_i start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT, con unidades de V/mVm\rm{V/m}roman_V / roman_m y A/mAm\rm{A/m}roman_A / roman_m, respectivamente.

TABLE I: Ecuaciones para realizar el análisis de rejillas de difracción mediante líneas de transmisión. kxnsuperscriptsubscript𝑘𝑥𝑛k_{x}^{n}italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT calculada con (5).
TE TM
H¯xp=nIpn(z)subscript¯𝐻𝑥𝑝subscript𝑛superscriptsubscript𝐼𝑝𝑛𝑧\bar{H}_{xp}=-\sum_{n}I_{p}^{n}(z)over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_x italic_p end_POSTSUBSCRIPT = - ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) E¯xp=nVpn(z)subscript¯𝐸𝑥𝑝subscript𝑛superscriptsubscript𝑉𝑝𝑛𝑧\bar{E}_{xp}=\sum_{n}V_{p}^{n}(z)over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_x italic_p end_POSTSUBSCRIPT = ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z )
E¯yp=nVpn(z)subscript¯𝐸𝑦𝑝subscript𝑛superscriptsubscript𝑉𝑝𝑛𝑧\bar{E}_{yp}=\sum_{n}V_{p}^{n}(z)over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_y italic_p end_POSTSUBSCRIPT = ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) H¯yp=nIpn(z)subscript¯𝐻𝑦𝑝subscript𝑛superscriptsubscript𝐼𝑝𝑛𝑧\bar{H}_{yp}=\sum_{n}I_{p}^{n}(z)over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_y italic_p end_POSTSUBSCRIPT = ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z )
H¯zp=kxnωμ0Vpn(z)subscript¯𝐻𝑧𝑝superscriptsubscript𝑘𝑥𝑛𝜔subscript𝜇0superscriptsubscript𝑉𝑝𝑛𝑧\bar{H}_{zp}=\frac{k_{x}^{n}}{\omega\mu_{0}}V_{p}^{n}(z)over¯ start_ARG italic_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_z italic_p end_POSTSUBSCRIPT = divide start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG italic_ω italic_μ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT end_ARG italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) E¯zp=nkxnωϵ0ϵhIpn(z)subscript¯𝐸𝑧𝑝subscript𝑛superscriptsubscript𝑘𝑥𝑛𝜔subscriptitalic-ϵ0subscriptitalic-ϵsuperscriptsubscript𝐼𝑝𝑛𝑧\bar{E}_{zp}=-\sum_{n}\frac{k_{x}^{n}}{\omega\epsilon_{0}\epsilon_{h}}I_{p}^{n% }(z)over¯ start_ARG italic_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT italic_z italic_p end_POSTSUBSCRIPT = - ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT divide start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT end_ARG italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z )
vn(z)=0superscript𝑣𝑛𝑧0v^{n}(z)=0italic_v start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) = 0 vn(z)=jβeffkxnϵpn(z)ωϵ0ϵg2Ig,h(z)superscript𝑣𝑛𝑧𝑗subscript𝛽effsuperscriptsubscript𝑘𝑥𝑛superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑝𝑛𝑧𝜔subscriptitalic-ϵ0superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑔2subscript𝐼𝑔𝑧v^{n}(z)=-j\frac{\beta_{\rm{eff}}k_{x}^{n}\epsilon_{p}^{n}(z)}{\omega\epsilon_% {0}\epsilon_{g}^{2}}I_{g,h}(z)italic_v start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) = - italic_j divide start_ARG italic_β start_POSTSUBSCRIPT roman_eff end_POSTSUBSCRIPT italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) end_ARG start_ARG italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG italic_I start_POSTSUBSCRIPT italic_g , italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z )
in(z)=jωϵ0ϵpn(z)Vg,h(z)superscript𝑖𝑛𝑧𝑗𝜔subscriptitalic-ϵ0superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑝𝑛𝑧subscript𝑉𝑔𝑧i^{n}(z)=j\omega\epsilon_{0}\epsilon_{p}^{n}(z)V_{g,h}(z)italic_i start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) = italic_j italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_g , italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z ) in(z)=jωϵ0ϵpn(z)Vg,h(z)superscript𝑖𝑛𝑧𝑗𝜔subscriptitalic-ϵ0superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑝𝑛𝑧subscript𝑉𝑔𝑧i^{n}(z)=j\omega\epsilon_{0}\epsilon_{p}^{n}(z)V_{g,h}(z)italic_i start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) = italic_j italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_g , italic_h end_POSTSUBSCRIPT ( italic_z )
Zhn=1Yhn=kz,hnωμ0superscriptsubscript𝑍𝑛1superscriptsubscript𝑌𝑛superscriptsubscript𝑘𝑧𝑛𝜔subscript𝜇0Z_{h}^{n}=\frac{1}{Y_{h}^{n}}=\frac{k_{z,h}^{n}}{\omega\mu_{0}}italic_Z start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT = divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG italic_Y start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG = divide start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG italic_ω italic_μ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT end_ARG Zhn=1Yhn=ωϵ0ϵhkz,hnsuperscriptsubscript𝑍𝑛1superscriptsubscript𝑌𝑛𝜔subscriptitalic-ϵ0subscriptitalic-ϵsuperscriptsubscript𝑘𝑧𝑛Z_{h}^{n}=\frac{1}{Y_{h}^{n}}=\frac{\omega\epsilon_{0}\epsilon_{h}}{k_{z,h}^{n}}italic_Z start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT = divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG italic_Y start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG = divide start_ARG italic_ω italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT end_ARG start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG
kz,hn=(k02ϵh(kxn)2)1/2superscriptsubscript𝑘𝑧𝑛superscriptsuperscriptsubscript𝑘02subscriptitalic-ϵsuperscriptsuperscriptsubscript𝑘𝑥𝑛212k_{z,h}^{n}=(k_{0}^{2}\epsilon_{h}-(k_{x}^{n})^{2})^{1/2}italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT = ( italic_k start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT - ( italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ) start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT ) start_POSTSUPERSCRIPT 1 / 2 end_POSTSUPERSCRIPT
Refer to caption
Figure 2: Modelo de líneas de transmisión equivalente a la estructura dieléctrica donde la lámina periódica original se sustituye por su armónico n𝑛nitalic_n-ésimo.

Para ilustrar esta analogía, se presenta en la Fig. 2 la estructura correspondiente al armónico n𝑛nitalic_n-ésimo de la descomposición en serie de Fourier del término ϵpsubscriptitalic-ϵ𝑝\epsilon_{p}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT. Cada lámina homogénea de la estructura original, se modela como una línea de transmisión de longitud igual a la altura de la lámina original y con constantes de propagación (en la figura kz,hnsuperscriptsubscript𝑘𝑧𝑛k_{z,h}^{n}italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_z , italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT) e impedancias características (Zhnsuperscriptsubscript𝑍𝑛Z_{h}^{n}italic_Z start_POSTSUBSCRIPT italic_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT) distintas para cada armónico. Las fuentes de corriente y tensión aparecerían exclusivamente en la capa de espesor Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT. Cabe destacar que, aunque en la ilustración solo se ha presentado una fuente de tensión y de corriente, estas representan un continuo de fuentes de tensión y corriente a lo largo de la línea de longitud Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT. Para n=0𝑛0n=0italic_n = 0, no existen dichas fuentes ya que ϵpn(z)=0superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑝𝑛𝑧0\epsilon_{p}^{n}(z)=0italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z ) = 0.

Como estas fuentes de tensión y corriente solo dependen de las ondas de tensión y corriente soportadas por la estructura cuando n=0𝑛0n=0italic_n = 0, se tendrá que resolver primero el problema para n=0𝑛0n=0italic_n = 0 (problema sin perturbar), donde la capa de espesor Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT se sustituye por una capa homogénea cuya constante dieléctrica es ϵgsubscriptitalic-ϵ𝑔\epsilon_{g}italic_ϵ start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT calculada a partir de la ecuación (2). Después se resolverá el problema para cada uno de los armónicos, (problema perturbado) truncando el problema para un número de armónicos suficientemente elevado.

Para resolver la estructura de líneas de transmisión para n=0𝑛0n=0italic_n = 0, se empleará la condición de resonancia transversal Im{Z+(z0)+Z(z0)}=0ImsuperscriptZsubscriptz0superscriptZsubscriptz00\rm{Im}\left\{Z^{+}(z_{0})+Z^{-}(z_{0})\right\}=0roman_Im { roman_Z start_POSTSUPERSCRIPT + end_POSTSUPERSCRIPT ( roman_z start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT ) + roman_Z start_POSTSUPERSCRIPT - end_POSTSUPERSCRIPT ( roman_z start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT ) } = 0, donde Z(z0)superscript𝑍subscript𝑧0Z^{-}(z_{0})italic_Z start_POSTSUPERSCRIPT - end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT ) y Z+(z0)superscript𝑍subscript𝑧0Z^{+}(z_{0})italic_Z start_POSTSUPERSCRIPT + end_POSTSUPERSCRIPT ( italic_z start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT ) son las impedancias vistas en sentido opuesto en un plano z0subscript𝑧0z_{0}italic_z start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT cualquiera de la línea, dando como resultado el índice efectivo del modo guiado neffsubscript𝑛effn_{\rm{eff}}italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_eff end_POSTSUBSCRIPT, ya sea un modo TE o TM. Una vez hallado este índice, se impone una determinada tensión en un plano cualquiera de la línea y, propagándola, se obtienen las ondas de tensión y corriente soportadas por la línea. Para |n|1𝑛1|n|\geq 1| italic_n | ≥ 1 se utilizan los resultados hallados para n=0𝑛0n=0italic_n = 0 para modificar las líneas de transmisión según la Tabla I.

Siguiendo este procedimiento, es posible calcular de forma eficiente, por un lado, el perfil del modo de la guía periódica, como suma de cada una de las contribuciones de cada armónico y, por otro lado, la fuerza de radiación de la estructura, su direccionalidad y el ángulo de radiación para cada uno de los órdenes de difracción. Dichos ángulos se determinan a partir de la conocida ecuación de la rejilla [7]

kxnk0=ncsin(θ)=neff+nλ0Λ,superscriptsubscript𝑘𝑥𝑛subscript𝑘0subscript𝑛𝑐𝜃subscript𝑛eff𝑛subscript𝜆0Λ\frac{k_{x}^{n}}{k_{0}}=n_{c}\sin(\theta)=n_{\rm{eff}}+n\frac{\lambda_{0}}{% \Lambda},divide start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT italic_x end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT end_ARG start_ARG italic_k start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT end_ARG = italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_c end_POSTSUBSCRIPT roman_sin ( italic_θ ) = italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_eff end_POSTSUBSCRIPT + italic_n divide start_ARG italic_λ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT end_ARG start_ARG roman_Λ end_ARG , (5)

donde k0=2π/λ0subscript𝑘02𝜋subscript𝜆0k_{0}=2\pi/\lambda_{0}italic_k start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT = 2 italic_π / italic_λ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT, n<0𝑛0n<0italic_n < 0, siempre y cuando se cumpla la condición de radiación, es decir, |neff+nλ0Λ|ncsubscript𝑛eff𝑛subscript𝜆0Λsubscript𝑛𝑐\left|n_{\rm{eff}}+n\frac{\lambda_{0}}{\Lambda}\right|\leq n_{c}| italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_eff end_POSTSUBSCRIPT + italic_n divide start_ARG italic_λ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT end_ARG start_ARG roman_Λ end_ARG | ≤ italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_c end_POSTSUBSCRIPT.

III Simulador basado en el MP

En la Fig. 3 se presenta el bloque sistémico del simulador basado en el MP. Este tiene como entradas la geometría de la estructura, tanto las alturas de cada lámina (HBOXsubscript𝐻BOXH_{\rm{BOX}}italic_H start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT, Hfsubscript𝐻𝑓H_{f}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT, Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT), como el periodo (ΛΛ\Lambdaroman_Λ) y el ciclo de trabajo (DC=a/Λ𝐷𝐶𝑎ΛDC=a/\Lambdaitalic_D italic_C = italic_a / roman_Λ). También incluye los índices de refracción de los materiales (nssubscript𝑛𝑠n_{s}italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_s end_POSTSUBSCRIPT, nBOXsubscript𝑛BOXn_{\rm{BOX}}italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT, nfsubscript𝑛𝑓n_{f}italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT y ncsubscript𝑛𝑐n_{c}italic_n start_POSTSUBSCRIPT italic_c end_POSTSUBSCRIPT), la longitud de onda (λ0subscript𝜆0\lambda_{0}italic_λ start_POSTSUBSCRIPT 0 end_POSTSUBSCRIPT) y la polarización (TE o TM). Los parámetros de simulación son el número de armónicos al que se va a truncar el cálculo de la expansión de Fourier (Narmsubscript𝑁armN_{\rm{arm}}italic_N start_POSTSUBSCRIPT roman_arm end_POSTSUBSCRIPT) y el número de fuentes vnsuperscript𝑣𝑛v^{n}italic_v start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT, insuperscript𝑖𝑛i^{n}italic_i start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT por unidad de longitud (Ngensubscript𝑁genN_{\rm{gen}}italic_N start_POSTSUBSCRIPT roman_gen end_POSTSUBSCRIPT).

Las salidas ofrecidas a partir de las entradas anteriores son: los perfiles de los campos totales de la estructura (E¯¯𝐸\bar{E}over¯ start_ARG italic_E end_ARG y H¯¯𝐻\bar{H}over¯ start_ARG italic_H end_ARG), el índice efectivo de los modos soportados (neffsubscript𝑛effn_{\rm{eff}}italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_eff end_POSTSUBSCRIPT), la fuerza de radiación asociada a cada modo, en forma de constante de atenuación del modo guiado (α𝛼\alphaitalic_α), la dirección de radiación de cada orden de difracción (k¯radsubscript¯𝑘rad\bar{k}_{\rm{rad}}over¯ start_ARG italic_k end_ARG start_POSTSUBSCRIPT roman_rad end_POSTSUBSCRIPT) y la direccionalidad de la estructura (η𝜂\etaitalic_η), definida como la ratio de potencia que radia hacia arriba frente a la que se radia hacia arriba y hacia abajo. Una de las grandes ventajas de este simulador es que el cálculo de estas salidas se hace en un tiempo de cómputo considerablemente menor al de FEXEN, tal y como se muestra en Tabla II. En ésta se compara el tiempo empleado para el cálculo de la direccionalidad η𝜂\etaitalic_η y de las curvas de la Fig. 4, las cuales representan los principales barridos que hay que realizar a la hora de diseñar una rejilla de difracción como la propuesta en la Fig. 1, con Hf=190nmsubscript𝐻𝑓190nmH_{f}=190\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT = 190 roman_nm y Hg=30nmsubscript𝐻𝑔30nmH_{g}=30\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 30 roman_nm. Por un lado, de las gráficas se observa que los resultados arrojados por el simulador son consistentes con FEXEN y, además, el tiempo empleado para los barridos es considerablemente menor, siendo especialmente menor para el caso del cálculo de la direccionalidad de la estructura final. Esto es debido a que el simulador basado en MP realiza todos los cálculos analíticos mediante teoría de líneas de transmisión, y únicamente tiene que calcular la fracción de potencia entregada a la línea superior frente a la total aplicando la teoría de circuitos:

η=12n|Vc,pn|2Re{Ycn}12n(|Vc,pn|2Re{Ycn}+|Vs,pn|2Re{Ysn})𝜂12subscript𝑛superscriptsuperscriptsubscript𝑉𝑐𝑝𝑛2ResuperscriptsubscriptYcn12subscript𝑛superscriptsuperscriptsubscript𝑉𝑐𝑝𝑛2ResuperscriptsubscriptYcnsuperscriptsuperscriptsubscriptVspn2ResuperscriptsubscriptYsn\eta=\frac{\frac{1}{2}\sum_{n}|V_{c,p}^{n}|^{2}\rm{Re}\left\{Y_{c}^{n}\right\}% }{\frac{1}{2}\sum_{n}\left(|V_{c,p}^{n}|^{2}\rm{Re}\left\{Y_{c}^{n}\right\}+|V% _{s,p}^{n}|^{2}\rm{Re}\left\{Y_{s}^{n}\right\}\right)}italic_η = divide start_ARG divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG 2 end_ARG ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT | italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_c , italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { roman_Y start_POSTSUBSCRIPT roman_c end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT } end_ARG start_ARG divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG 2 end_ARG ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT ( | italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_c , italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { roman_Y start_POSTSUBSCRIPT roman_c end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT } + | roman_V start_POSTSUBSCRIPT roman_s , roman_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { roman_Y start_POSTSUBSCRIPT roman_s end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT } ) end_ARG (6)

donde Ycnsuperscriptsubscript𝑌𝑐𝑛Y_{c}^{n}italic_Y start_POSTSUBSCRIPT italic_c end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT es la admitancia de la línea para el caso del armónico n𝑛nitalic_n-ésimo y Vc,pnsuperscriptsubscript𝑉𝑐𝑝𝑛V_{c,p}^{n}italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_c , italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT es la tensión, ambas en el plano z=Hg𝑧subscript𝐻𝑔z=H_{g}italic_z = italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT, mientras que Ysnsuperscriptsubscript𝑌𝑠𝑛Y_{s}^{n}italic_Y start_POSTSUBSCRIPT italic_s end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT y Vs,pnsuperscriptsubscript𝑉𝑠𝑝𝑛V_{s,p}^{n}italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_s , italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT son las del plano z=HfHBOX𝑧subscript𝐻𝑓subscript𝐻BOX{z=-H_{f}-H_{\rm{BOX}}}italic_z = - italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT - italic_H start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT. Sin embargo, FEXEN necesita monitorizar el campo para comparar la potencia entregada en diferentes planos, lo cual es costoso computacionalmente. En cuanto a la fuerza de radiación α𝛼\alphaitalic_α, puesto que ésta indica la fracción de potencia radiada por unidad de longitud, se calcula aplicando los mismos conceptos como:

α=12pradP=12n(|Vc,pn|2Re{Ycn}+|Vs,pn|2Re{Ysn})Re{E¯h×H¯h}x^dz,𝛼12subscript𝑝rad𝑃12subscript𝑛superscriptsuperscriptsubscript𝑉𝑐𝑝𝑛2ResuperscriptsubscriptYcnsuperscriptsuperscriptsubscriptVspn2ResuperscriptsubscriptYsnsuperscriptsubscriptResubscript¯Ehsuperscriptsubscript¯Hh^xdz\alpha=\frac{\frac{1}{2}p_{\rm{rad}}}{P}=\frac{\frac{1}{2}\sum_{n}\left(|V_{c,% p}^{n}|^{2}\rm{Re}\left\{Y_{c}^{n}\right\}+|V_{s,p}^{n}|^{2}\rm{Re}\left\{Y_{s% }^{n}\right\}\right)}{\int_{-\infty}^{\infty}\rm{Re}\left\{\bar{E}_{h}\times% \bar{H}_{h}^{*}\right\}\cdot\hat{x}dz},italic_α = divide start_ARG divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG 2 end_ARG italic_p start_POSTSUBSCRIPT roman_rad end_POSTSUBSCRIPT end_ARG start_ARG italic_P end_ARG = divide start_ARG divide start_ARG 1 end_ARG start_ARG 2 end_ARG ∑ start_POSTSUBSCRIPT italic_n end_POSTSUBSCRIPT ( | italic_V start_POSTSUBSCRIPT italic_c , italic_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT italic_n end_POSTSUPERSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { roman_Y start_POSTSUBSCRIPT roman_c end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT } + | roman_V start_POSTSUBSCRIPT roman_s , roman_p end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { roman_Y start_POSTSUBSCRIPT roman_s end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT roman_n end_POSTSUPERSCRIPT } ) end_ARG start_ARG ∫ start_POSTSUBSCRIPT - ∞ end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT ∞ end_POSTSUPERSCRIPT roman_Re { over¯ start_ARG roman_E end_ARG start_POSTSUBSCRIPT roman_h end_POSTSUBSCRIPT × over¯ start_ARG roman_H end_ARG start_POSTSUBSCRIPT roman_h end_POSTSUBSCRIPT start_POSTSUPERSCRIPT ∗ end_POSTSUPERSCRIPT } ⋅ over^ start_ARG roman_x end_ARG roman_dz end_ARG , (7)

donde el numerador indica la potencia entregada a las líneas exteriores por unidad de longitud, y el denominador indica la potencia transmitida en la dirección de propagación.

Refer to caption
Figure 3: Definición de entradas y salidas del simulador sistémico desarrollado en este trabajo.
TABLE II: Tabla comparativa de los tiempos de simulación de FEXEN y el simulador basado en el MP. Se ha utilizado un HP Pavilion con procesador Intel Core i7-8565U CPU 1.99 GHz con 8GB de RAM.
FEXEN MP
Fig. 4 (a) 18 min 25 s 6 min 57 s
Fig. 4 (b) 30 min 32 s 3 min 18 s
η𝜂\etaitalic_η 4 min 10 s 15 s

IV Ejemplo de diseño de una rejilla de difracción

Debido al creciente interés por el diseño de antenas ópticas integradas altamente directivas, con un tamaño de apertura varios órdenes de magnitud superior a la longitud de onda [6], en esta sección se va a aprovechar la rapidez y precisión ofrecida por el simulador aquí presentado para realizar el diseño de una rejilla de difracción en la plataforma SOI, de alto contraste, estableciendo una longitud mínima de la rejilla de Lg=100μmsubscript𝐿𝑔100μmL_{g}=100\ \upmu\rm mitalic_L start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 100 roman_μ roman_m. Este valor se considera de interés para el estado del arte de este tipo de antenas, pues aperturas de esta magnitud solo se han conseguido en plataformas de bajo contraste como la de nitruro de silicio (nSiN=2subscript𝑛SiN2n_{\rm{SiN}}=2italic_n start_POSTSUBSCRIPT roman_SiN end_POSTSUBSCRIPT = 2)[6]. El diseño se hará sobre la plataforma SOI estándar descrita en la Fig. 1 (Hf+Hg=220nmsubscript𝐻𝑓subscript𝐻𝑔220nmH_{f}+H_{g}=220\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT + italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 220 roman_nm y HBOX=2μmsubscript𝐻BOX2μmH_{\rm{BOX}}=2\ \upmu\rm mitalic_H start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT = 2 roman_μ roman_m), para polarización TE y trabajando con una longitud de onda en el vacío de 1.55μm1.55μm1.55\ \upmu\rm m1.55 roman_μ roman_m. Aunque aquí se ha supuesto que la cubierta es de altura infinita, se incorporará una restricción en su altura en una versión futura del simulador.

La restricción sobre la longitud mínima de la rejilla impone una fuerza de radiación máxima de α=23Np/mm𝛼23Npmm\alpha=23\ \rm{Np/mm}italic_α = 23 roman_Np / roman_mm, la cual produce un haz con distancia de Rayleigh de 0.25cm0.25cm0.25\ \rm{cm}0.25 roman_cm. En primer lugar, se deberá elegir adecuadamente la altura del grabado Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT para conseguir una fuerza de radiación cercana al valor deseado. Igualmente, se ha de elegir el periodo ΛΛ\Lambdaroman_Λ para trabajar en la primera zona de radiación y así evitar que varios órdenes de difracción cumplan con la condición de radiación, teniendo la precaución de no acercarse demasiado a la segunda zona de Bragg (Λ<0.55μmΛ0.55μm\Lambda<0.55\ \upmu\rm mroman_Λ < 0.55 roman_μ roman_m) para evitar así reflexiones excesivas [10]. Para ello se realiza el barrido de la Fig. 4(a), donde se ilustra la fuerza de radiación de una estructura con ciclo de trabajo del 50%percent5050\%50 %, en función de diferentes pasos de grabado Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT: 20nm20nm20\ \rm{nm}20 roman_nm en rojo, 30nm30nm30\ \rm{nm}30 roman_nm en azul y 40nm40nm40\ \rm{nm}40 roman_nm en verde. De las gráficas se descartan valores de periodo ΛΛ\Lambdaroman_Λ inferiores a 0.42μm0.42μm0.42\ \upmu\rm m0.42 roman_μ roman_m, al presentar una fuerte oscilación, que se traduce en una gran sensibilidad a errores de fabricación. Aquí se ha elegido Λ=0.45μmΛ0.45μm\Lambda=0.45\ \upmu\rm mroman_Λ = 0.45 roman_μ roman_m, ya que se haya cerca del mínimo de fuerza de radiación para los tres grabados con una variación lineal en torno al punto de diseño. Con este periodo, el trazo horizontal discontinuo en α=23Np/mm𝛼23Npmm\alpha=23\ \rm{Np/mm}italic_α = 23 roman_Np / roman_mm indica que el máximo grabado posible es de 40nm40nm40\ \rm{nm}40 roman_nm, con lo que se elige un grabado inferior de 30nm30nm30\ \rm{nm}30 roman_nm para tener en cuenta un posible error en el grabado, ya que el fabricante Applied Nanotools, normalmente empleado por el grupo, especifica una tolerancia de grabado de ±10nmplus-or-minus10nm\pm 10\ \rm{nm}± 10 roman_nm.

Refer to caption
Figure 4: (a) Fuerza de radiación en función del periodo de la rejilla con DC=0.5%𝐷𝐶percent0.5DC=0.5\%italic_D italic_C = 0.5 % para diferentes grabados Hgsubscript𝐻𝑔H_{g}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT: 20nm20nm20\ \rm{nm}20 roman_nm en rojo, 30nm30nm30\ \rm{nm}30 roman_nm en azul y 40nm40nm40\ \rm{nm}40 roman_nm en verde (b) Fuerza de radiación en función del ciclo de trabajo para Hg=30nmsubscript𝐻𝑔30nmH_{g}=30\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 30 roman_nm.

Para Hg=30nmsubscript𝐻𝑔30nmH_{g}=30\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 30 roman_nm y Λ=0.45μmΛ0.45μm\Lambda=0.45\ \upmu\rm{m}roman_Λ = 0.45 roman_μ roman_m la fuerza de radiación conseguida es de 15Np/mm15Npmm15\ \rm{Np/mm}15 roman_Np / roman_mm, lo cual permite mejorar la especificación inicial y aumentar la dimensión de la rejilla a 150μm150μm150\ \upmu\rm{m}150 roman_μ roman_m. Además, es posible reducir aún más la fuerza de radiación si el ciclo de trabajo se optimiza adecuadamente. En la Fig. 4(b) se representa un barrido del ciclo de trabajo entre 22%percent2222\%22 % y 77%percent7777\%77 %, lo que para Λ=0.45μmΛ0.45μm\Lambda=0.45\ \upmu\rm{m}roman_Λ = 0.45 roman_μ roman_m garantiza de sobra el tamaño mínimo de detalle de 60nm60nm60\ \rm{nm}60 roman_nm que especifica Applied Nanotools. Se comprueba que para minimizar la fuerza de radiación es necesario alejarse de un ciclo de trabajo del 50%percent5050\%50 %. Se elige así un ciclo de trabajo cercano al límite, del 25%percent2525\%25 %, reduciendo la fuerza de radiación a 5.6Np/mm5.6Npmm5.6\ \rm{Np/mm}5.6 roman_Np / roman_mm. Esta fuerza corresponde a una rejilla de aproximadamente 400μm400μm400\ \upmu\rm m400 roman_μ roman_m y que emite un haz que tiene una distancia de Rayleigh de 4.3cm4.3cm4.3\ \rm{cm}4.3 roman_cm. El ángulo de radiación del campo calculado por el simulador MP es θ=28.2𝜃superscript28.2\theta=-28.2^{\circ}italic_θ = - 28.2 start_POSTSUPERSCRIPT ∘ end_POSTSUPERSCRIPT medido con respecto al eje vertical z𝑧zitalic_z, que coincide con el ángulo que arroja FEXEN de 28.15superscript28.1528.15^{\circ}28.15 start_POSTSUPERSCRIPT ∘ end_POSTSUPERSCRIPT, tal y como se ilustra en la Fig. 5(a), donde se representa la parte real del campo radiado simulada con FEXEN. En la Fig. 5(b) se muestra tanto la intensidad de campo radiado en un corte en z𝑧zitalic_z, que se rige por una exponencial decreciente con una constante de atenuación 2α=11.2Np/mm2𝛼11.2Npmm2\alpha=11.2\rm{Np/mm}2 italic_α = 11.2 roman_Np / roman_mm, α=5.6Np/mm𝛼5.6Npmm\alpha=5.6\rm{Np/mm}italic_α = 5.6 roman_Np / roman_mm, como el diagrama de radiación asociado, con un FWHM (”Full-Width Half-Maximum”) de 0.18superscript0.180.18^{\circ}0.18 start_POSTSUPERSCRIPT ∘ end_POSTSUPERSCRIPT.

Finalmente, se completa el diseño analizando tanto la direccionalidad ofrecida por la estructura como las reflexiones producidas. Para la direccionalidad se obtiene un valor satisfactorio del 58%percent5858\%58 %, tanto en el simulador MP como en FEXEN. No obstante, el cálculo de la potencia reflejada no está implementado todavía en el simulador que aquí se presenta, y por ello se realiza con FEXEN, llegando a un valor de |s11|2=34dBsuperscriptsubscript𝑠11234dB|s_{11}|^{2}=-34\ \rm{dB}| italic_s start_POSTSUBSCRIPT 11 end_POSTSUBSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT = - 34 roman_dB, despreciable a efectos prácticos.

Refer to caption
Figure 5: (a) Simulación en FEXEN de la parte real del campo. (b) En rojo: intensidad del campo simulado con FEXEN en un corte longitudinal en la cubierta. En azul: exponencial teórica |Erad|2=0.6exp(2αx)superscriptsubscript𝐸rad20.62𝛼𝑥|E_{\rm{rad}}|^{2}=0.6\exp(-2\alpha x)| italic_E start_POSTSUBSCRIPT roman_rad end_POSTSUBSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT = 0.6 roman_exp ( - 2 italic_α italic_x ), α=5.6Np/mm𝛼5.6Npmm\alpha=5.6\rm{Np/mm}italic_α = 5.6 roman_Np / roman_mm. En el recuadro interior: diagrama de radiación asociado.

En resumen, las dimensiones diseñadas para la rejilla de difracción de la Fig. 1 son: HBOX=2μmsubscript𝐻BOX2μmH_{\rm{BOX}}=2\ \upmu\rm mitalic_H start_POSTSUBSCRIPT roman_BOX end_POSTSUBSCRIPT = 2 roman_μ roman_m, Hf=190nmsubscript𝐻𝑓190nmH_{f}=190\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_f end_POSTSUBSCRIPT = 190 roman_nm, Hg=30nmsubscript𝐻𝑔30nmH_{g}=30\ \rm{nm}italic_H start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT = 30 roman_nm, Λ=0.45μmΛ0.45μm\Lambda=0.45\ \upmu\rm mroman_Λ = 0.45 roman_μ roman_m y a=112nm𝑎112nma=112\ \rm{nm}italic_a = 112 roman_nm, y las características que ofrece son: α=5.6Np/mm𝛼5.6Npmm\alpha=5.6\ \rm{Np/mm}italic_α = 5.6 roman_Np / roman_mm, η=0.58𝜂0.58\eta=0.58italic_η = 0.58, θ=28.15𝜃superscript28.15\theta=-28.15^{\circ}italic_θ = - 28.15 start_POSTSUPERSCRIPT ∘ end_POSTSUPERSCRIPT y |s11|2=34dBsuperscriptsubscript𝑠11234dB|s_{11}|^{2}=-34\ \rm{dB}| italic_s start_POSTSUBSCRIPT 11 end_POSTSUBSCRIPT | start_POSTSUPERSCRIPT 2 end_POSTSUPERSCRIPT = - 34 roman_dB. La longitud de la rejilla conseguida es de Lg400μmsubscript𝐿𝑔400μmL_{g}\approx 400\ \upmu\rm mitalic_L start_POSTSUBSCRIPT italic_g end_POSTSUBSCRIPT ≈ 400 roman_μ roman_m, radiando un campo con perfil exponencial con una distancia de Rayleigh de 4.3cm4.3cm4.3\ \rm{cm}4.3 roman_cm.

V Conclusiones

En este trabajo se ha desarrollado un simulador electromagnético de rejillas de difracción en guias dieléctricas basado en el método perturbacional. Este se ha aplicado por primera vez y con excelentes resultados al diseño de una rejilla de refracción débil en SOI de longitud 0.4mm0.4mm0.4\ \rm{mm}0.4 roman_mm, capaz de emitir un haz colimado con una distancia de Rayleigh mayor de 4cm4cm4\ \rm{cm}4 roman_cm. La herramienta desarrollada ofrece una solución rápida y completa para diseñar rejillas de difracción, mejorando, hasta en un factor de ×16absent16\times 16× 16 los tiempos de simulación cuando se compara con la herramienta FEXEN.

Agradecimientos

Este trabajo ha sido financiado por el Ministerio de Universidades, Ciencia e Inovación bajo el proyecto PID2022-139540OB-I00, el proyecto TED2021-130400B-I00/ AEI/10.13039/501100011033/ Unión Europea NextGenerationEU/PRTR, el proyecto PDC2023-145833-I00, la cátedra PERTE-Chip bajo el proyecto TSI-069100-2023-0013 y la Universidad de Málaga.

References

  • [1] S. Shekhar and et al. Roadmapping the next generation of silicon photonics. Nature Communications, 15(1):751, 2024.
  • [2] A. Carrasco-Casado and et al. Space optical links for communication networks. In Springer Handbook of Optical Networks, pages 1057–1103. Springer, 2020.
  • [3] X. Zhang and et al. A large-scale microelectromechanical-systems-based silicon photonics lidar. Nature, 603(7900):253–258, 2022.
  • [4] A. Sánchez-Ramírez and et al. Comparing dielectric and plasmonic waveguides in a mach–zehnder architecture with coherent readout for sensing applications. Optics & Laser Technology, 168:109813, 2024.
  • [5] Y. Chen and et al. High-efficiency apodized-imaging chip-fiber grating coupler for silicon nitride waveguides. Optics letters, 41(21):5059–5062, 2016.
  • [6] C. Ropp and et al. Meta-grating outcouplers for optimized beam shaping in the visible. Optics express, 29(10):14789–14798, 2021.
  • [7] T. Tamir and S.T. Peng. Analysis and design of grating couplers. Applied physics, 14:235–254, 1977.
  • [8] L. Zavargo-Peche and et al. Fourier based combined techniques to design novel sub-wavelength optical integrated devices. Progress In Electromagnetics Research, 123:447–465, 2012.
  • [9] David K Cheng. Fundamentos de electromagnetismo para ingeniería. Pearson Educación, 1997.
  • [10] D. Taillaert and et al. An out-of-plane grating coupler for efficient butt-coupling between compact planar waveguides and single-mode fibers. IEEE Journal of Quantum Electronics, 38(7):949–955, 2002.